Jump to content

Անելյա Կժիվոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անելյա Կժիվոն
լեհ.՝ Aniela Krzywoń
մայիսի 27, 1925(1925-05-27) - հոկտեմբերի 12, 1943(1943-10-12) (18 տարեկան)
ԾննդավայրPuzhnyky, Tarnopol Voivodeship, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն
Մահվան վայրLienina, Horki District, Մոգիլյովի մարզ, Բելառուսական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանHorki District
Քաղաքացիություն Լեհաստան
Զորատեսակհետևազոր
Կոչումշարքային
ԶորամասEmilia Plater Independent Women's Battalion?
Մարտեր/
պատերազմներ
Հայրենական մեծ պատերազմ
Պարգևներ
Խորհրդային Միության հերոս
Լենինի շքանշան և Մարտական սխրանքի արծաթե խաչ

Անելյա Տադեուշովնա Կժիվոն (լեհ.՝ Aniela Krzywoń, մայիսի 27, 1925(1925-05-27), Puzhnyky, Tarnopol Voivodeship, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն - հոկտեմբերի 12, 1943(1943-10-12), Lienina, Horki District, Մոգիլյովի մարզ, Բելառուսական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), լեհական բանակի Տադեուշ Կոստյուշկոյի անվան դիվիզիայի կանանց վաշտի շարքային, ավտոմատավոր, Խորհրդային Միության հերոս։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անելյա Կժիվոնը ծնվել է Լեհաստանի Տարնոպոլի վոյեվոդության Բուչացկի գավառի (այժմ` Ուկրաինայի Տերնոպոլի մարզի Մանաստիրսկի շրջան) Սադովոյե գյուղի մոտակայքում գտնվող Պուժնիկի խուտորում`օսադնիկի ընտանիքում։ Դաստիարակվել է հայրենասիրական ավանդույթներով։ Նրա հայրը՝ Տադեուշը, ծառայել է Պիլսուդսկու լեգեոններում, ապա մասնակցել է 1919-1920 թվականների խորհրդա-լեհական պատերազմին։ 1939 թվականին այդ տարածքը մտել է Ուկրաինական ԽՍՀ Տերնոպոլի շրջանի Մոնաստիրիսկի շրջանի մեջ։ 1940 թվականի սկզբին Կժիվոների ընտանիքը լեհական մյուս ընտանիքների հետ միասին նախ արտաքսվել է Իրկուտսկի մարզի Շիտկինսկի շրջանի Յակուտինո ավան, այնուհետև տեղափոխվել Կրասնոյարսկի երկրամասի Կանսկ քաղաք։ Կանսկում Անելյան աշխատել է փայտամշակման ձեռնարկությունում։ 1943 թվականի մայիսի 29-ին նա որպես կամավորական գրանցվել է նոր կազմավորվող Կոստյուշկոյի անվան լեհական դիվիզիայում, ընդունվել է Էմիլի Պլյատերի անվան կանանց 1-ին առանձին գումարտակի ավտոմատավորների 2-րդ վաշտում։

1943 թվականի հոկտեմբերի 12-ին դիվիզիան առաջին մարտն է մղել Բելառուսական ԽՍՀ Մոգիլյովի մարզի Գորեցկի շրջանի Լենինո գյուղի տարածքում։ Նույն օրը Անելյա Կժիվոնին ուղարկել են շտաբային փաստաթղթեր և վիրավոր զինվորներ տեղափոխող մեքենային ուղեկցելու։ Ճանապարհին նրանց վրա հարձակվել են լյուֆտվաֆե ռմբակոծիչները։ Այրվող մեքենայից փրկելով շտաբի փաստաթղթերն ու վիրավոր զինվորներին՝ Անելյա Կժիվոնը մահացել է կրակի ճիրաններում[1]։

1943 թվականի նոյեմբերի 11-ին ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի նախագահության հրամանագրով Անելյա Կժիվոնին շնորհվել է Խորհրդային Միության հերոսի կոչում (հետմահու) գերմանացի զավթիչների դեմ հրամանատարության մարտական առաջադրանքների օրինակելի կատարման և ցուցաբերած խիզախության ու հերոսության համար[2]։

Նրան թաղել են Լենինոյի (Մոգիլյովի մարզ) լեհական ռազմական գերեզմանատանը։

Արտաքին պատկերներ
Լենինոյի եզբայրական գերեզմանատուն
Կիսանդրին Սադովոե գյուղում
Կիսանդրին Կանսկում
Կիսանդրին Կորոպեց ավանում


  • «Ոսկե աստղ»մեդալ
  • Լենինի շքանշան
  • Virtuti Militari V դասի շքանշան
  • Տերնոպոլի մարզի Մոնաստիրիսկ շրջանի Սադովոյե գյուղում տեղադրված է հերոսուհու կիսանդրին։
  • Կիսանդրի է տեղադրված նաև Տերնոպոլի մարզի Մոնաստիրիսկ շրջանի Կորոպեց ավանում։
  • Կրասնոյարսկի երկրամասի Կանսկ քաղաքի Փառքի ծառուղում տեղադրված է հերոսուհու կիսանդրին։
  • 1985 թվականին կիսանդրի է տեղադրվել նաև Կանսկի փայտամշակման գործարանի դիմաց (քանդակագործ՝ Անատոլի Շևչենկո)։
  • Անելյա Կժիվոնի անունով փողոցներ կան Բելսկո Բյալայում, Վարշավայում, Զաբժեում, Զելյոնայա Գուրում, Կանսկում, Կրակովում, Լոձում, Նովա Դեմբում, Սկերնևիցում։
Անելյա Կժիվոնի հիշատակի մեդալ, դիմերես Անելյա Կժիվոնի հիշատակի մեդալ, ռևերս

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Быстрицкая З. Анеля Кживонь // Героини: очерки о женщинах — Героях Советского Союза / ред.-сост. Л. Ф. Торопов; предисл. Е. Кононенко. — Вып. 1. — М.: Политиздат, 1969. — 447 с.
  • «Подвиг»//Советский Союз, № 4(422) 1985 г.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անելյա Կժիվոն» հոդվածին։